Letni (nieprzewidywalny) upadek konaru

Letni upadek konaru (summer branch drop, SBD) to termin opisujący wyłamywanie się dużych konarów drzew bez oczywistej przyczyny w okresie letnim.

Kiedy zwykle występuje?

Zjawisko zwykle występuje w miesiącach letnich przy braku większego obciążenia wiatrem przy jednoczesnym braku postrzegalnych cech diagnostycznych wskazujących na osłabienie. Odnotowano jego występowanie po ulewnym deszczu, który poprzedzony był przedłużającym się okresem suszy (Linhares i.in., 2023¹). Jednak nie potwierdzono, że jest to główna przyczyna.

Czy jest związane z określonymi gatunkami lub fazą rozwoju ?

Zgłoszenia wystąpienia zjawiska dotyczą w przypadków na gatunkach liściastych: dębach (Quercus sp.), buku (Fagus silvatica), jesionie wyniosłym (Fraxinus excelsior), kasztanowcu zw. (Aesculus hippocastanum), , wierzbach (Salix sp.), topolach (Populus sp.), kasztanie jadalnym (Castanea sativa) oraz wiązach (Ulmus sp.) (Rushforth i.in. 1989²).

Siewniak³ donosi, że zjawisko dotyczy gatunków o cienkiej i gładkiej korze i twardym drewnie

Bardziej podatne na wystąpienie zjawiska wydają się drzewa w fazie dojrzałości (szczególnie zaawansowanej) niż okazy energicznie rozwijające się – młode lub dojrzewające.

Co może powodować opadanie gałęzi w lecie?

Jak wspomniano powyżej określone warunki pogodowe mogą mieć wpływ na nagłe wyłamanie konaru. Wskazuje się, że szczególnie narażone na to zjawisko są konary wydłużone lub wygonione (do krawędzi korony lub poza nią), zwykle o średnicy co najmniej 10 cm.  Zjawisku może sprzyjać pojawianie się razem z rozwojem ulistnienia dodatkowego ciężaru nowo rozwiniętych liści i/lub owoców, a także woda pochodząca z chwilowego, ulewnego deszczu. 

W miejscu pęknięcia drewno może nie nosić oznak osłabienia. Przełom zwykle występuje pod kątem prostym do osi konaru, przecinając włókna drewna. Chociaż drewno może wydawać się nieosłabione, możliwe jest występowanie mikrouszkodzeń (niedostrzegalnych okiem nieuzbrojonym) lub naprężeń wywołanych przez wcześniejsze czynniki.

Zdaniem Siewniaka przyczyną zjawiska jest „relaksacja [zwiotczenie] tkanek wywołana deficytem wody w hydrosystemie i obniżony turgor”⁴.

Warto aby właściciele/zarządcy drzew zachowali czujność i rutynowo przeprowadzali inspekcje swoich zadrzewień. 

Jeśli potrzebujesz profesjonalnej porady dotyczącej Twojego drzewa zadzwoń lub napisz do mnie.

---

1. Linhares C.S.F i.in. (2023) Assessment of Summer Branch Drop: A Case Study in Four Portuguese Cities, Forests 2023, 14(7), 1398; https://doi.org/10.3390/f14071398 ↩︎
2. Rushforth K. D., Patch D. (1989) Summer branch drop, Arboriculture Research Note [źródło: https://www.trees.org.uk/Trees.org.uk/files/08/088789e7-c393-4661-9f2c-5b40d5eb7f6f.pdf, dostęp 2024-03-13] ↩︎
3. Siewniak M i.in. (2020) Statyka drzew. Analiza zawodności, Centrum Dendrologiczne, s. 135 ↩︎
4. j.w. ↩︎